Удзень у чацвер, 31 кастрычніка, жыхары Мінска і прыгарадаў пачулі гук, падобны да моцнага выбуху. Пазней Міністэрства абароны паведаміла, што гэта быў «гукавы эфект» ад палёту знішчальніка Су-30 СМ. «Люстэрка» даведалася, ці законныя такія палёты над густанаселеным горадам, і папрасіла эксперта пракаментаваць версію вайскоўцаў.
У заканадаўстве няма непасрэднай забароны знішчальнікам лётаць на звышгукавой хуткасці над гарадамі і вёскамі. Аднак ёсць пэўныя абмежаванні. Правілы выкарыстання паветранай прасторы абмяжоўваюць вышыню, на якой могуць лётаць самалёты такога тыпу. Так, арт. 86 гэтага дакумента кажа, што рух на звышгукавых хуткасцях магчымы толькі на ўзроўні 11 300 метраў і вышэй. Ніжэй — толькі ў спецыяльных зонах або падчас выканання баявых задач па адбіцці нападу на Беларусь.
Міністэрства абароны заявіла, што знішчальнік Су-30 СМ паднялі «ў рамках праверкі дзяжурных сіл СПА». І для «праверкі кантрольнай цэлі».
— Самалёт павялічыў хуткасць у наборы вышыні, каб перахапіць навучальную кантрольную цэль. У такіх выпадках паветранае судна пераходзіць на звышгук. Пры гэтым можа ўзнікаць адчувальны гукавы эфект, — патлумачыла ведамства і дадало, што палёт «адпавядаў правілам бяспекі».
Эксперт авіяцыйнай сферы Алег (імя змененае дзеля яго бяспекі) адзначае, што версія Міністэрства абароны выглядае лагічнай.
— Паколькі знішчальнік Су-30 СМ быў задзейнічаны ў рамках праверкі дзяжурных сіл па СПА і перахапляў умоўную кантрольную цэль, то, па сутнасці, гэта быў баявы вылет, — расказаў «Люстэрку» Алег. — Думаю, што тут не можа ісці гаворкі пра якое-кольвек парушэнне правілаў выкарыстання паветранай прасторы. Людзі чулі гук ударнай хвалі, але сам самалёт ніхто не назіраў візуальна. Пра вышыню палёту можна толькі сцвярджаць. Зразумела, што ён быў над хмарамі. Гук так званага воплеску ад ударнай хвалі будзе выразна чуваць у радыусе як мінімум 25 кіламетраў.
Алег нагадвае, што падобная сітуацыя адбылася 19 студзеня 2023 года над Маладзечнам, калі жыхары горада таксама паведамлялі пра гук выбуху. Паводле інфармацыі маніторынгавай групы «Беларускі Гаюн», тады ў знішчальніку МіГ-31К загарэўся рухавік. Але тэлеграм-канал пра беларускую авіяцыю «ОтВинта» казаў пра палёт на звышгуку.
— Сёння ў Мінску былі тыя ж прыкметы: гучны гук, падобны да выбуху, дрыжанне шыбаў у вокнах дамоў. Не толькі ў самім горадзе, але і яго прыгарадзе. Тады таксама было шмат шуму, але ніякіх пашкоджанняў не фіксавалася, — кажа эксперт па авіяцыі.
Нагадаем, пасля пераходу ад дагукавога палёту на звышгукавы ўзнікае ўдарная хваля, конус якой распаўсюджваецца на кіламетры ўслед за самалётам. Калі хваля дасягае зямлі, можна пачуць выбух і адчуць удар. Гэта не адзінкавая падзея: ударная хваля ідзе за самалётам увесь час, пакуль ён ляціць на звышгуку, і адчуваецца ў кожным месцы, праз якое ён праходзіць.
Чытайце таксама